|
1509. -
|
Engleski kralj Henri VIII (Henry) venčao se s prvom od šest žena, Katarinom Aragonskom (Catherina of Aragon). Zbog odbijanja pape da kasnije poništi taj brak, kralj je raskinuo sa Vatikanom i 1534. osnovao Anglikansku crkvu.
|
|
1572. -
|
Rođen je engleski pesnik i dramski pisac Bendžamin Ben Džonson (Benjamin Jonson), koji je slavu stekao alegorijskim igrokazima. Taj specifični vid teatra, nazvan "dvorska maska", potiče iz srednjeg veka, a u prvoj polovini XVII veka doživeo je procvat na dvoru Stjuarta. U svetsku književnost ušao je satiričnom komedijom "Valpone ili Lisac" koja se i danas izvodi.
|
|
1727. -
|
Umro je britanski kralj Džordž I (George), prvi monarh Velike Britanije iz hanoverske dinastije (1714-27). Tokom njegove vladavine učvršćena je vlast ministarskog kabineta.
|
|
1776. -
|
Rođen je engleski slikar Džon Konstebl (John Constable),jedan od tvoraca modernog pejzaža u evropskom slikarstvu. Među prvima je izašao iz ateljea i slikao neposredno u prirodi unoseći u slikarstvo do tada još nepoznatu poeziju atmosfere. Smatra se pretečom Vilijema Ternera (William Turner) i francuskih impresionista.
|
|
1859. -
|
Umro je austrijski državnik princ Klemens Meternih(Metternich), najuticajnija ličnost u Evropi tokom gotovo 40 godina, koliko je bio šef diplomatije (1809-21) i kancelar Austrije (1821-48). Smatra se oličenjem apsolutizma. Sa ruskim carem Aleksandrom I osnovao je Svetu alijansu, čiji je osnovni cilj bio gušenje nacionalnih pokreta u Evropi.
|
|
1864. -
|
Rodjen je Rihard Štraus (Richard Strauss), nemački kompozitor i dirigent.
|
|
1864. -
|
Rođen je nemački kompozitor i dirigent Rihard Štraus(Richard Straus), direktor Bečke opere. Predstavnik je poznog romantizma, mada dela iz poslednjeg stvaralačkog perioda korespondiraju sa umetničkim pravcima 20. veka ekspresionizmom i neoklasicizmom ("Til Ojlenšpigel", "Saloma", "Kavaljer s ružom").
|
|
1880. -
|
Rođena je američka pacifistkinja Dženet Renkin(Jeanette Rankin), prva žena koja je postala član Kongresa SAD. Kao ubeđeni antimilitarista, u američkom parlamentu jedina je glasala protiv objave rata Japanu posle bombardovanja Perl Harbura 1941.
|
|
1891. -
|
Velika Britanija i Portugalija su potpisale konvenciju opodeli interesnih sfera severno i južno od reke Zambezi u Africi, kojom je Njasalend (sadašnji Malavi) postao britanski protektorat.
|
|
1895. -
|
Rođen je ruski državnik Mihail Aleksandrovič Bulganjin,učesnik Oktobarske revolucije, ministar oružanih snaga SSSR (1947-49), predsednik Ministarskog veća od februara 1955. do marta 1958. kada ga je na tom položaju zamenio Nikita Sergejevič Hruščov. Kao protivnik destaljinizacije smenjen je sa svih položaja.
|
|
1910. -
|
Rođen je francuski okeanograf Žak Iv Kusto (Jacljues-Yves Cousteau), pronalazač ronilačkog aparata "vodena pluća" (aljualung) i kamere za podvodno snimanje. Dobitnik je tri Oskara i Zlatne palme u Kanu 1956. za film "Svet tišine", koji je snimio sa Lujom Malom (Louis Malle).
|
|
1910. -
|
Rodjen Žak Kusto (Jaques Cousteau), francuski naučnik, istraživač mora.
|
|
1918. -
|
Italijanski borbeni čamci su u Prvom svetskom ratu uJadranskom moru, oko 70 kilometara severozapadno od Zadra, potopili veliki austrougarski bojni brod "Sent Ištvan".
|
|
1935. -
|
Rodjen je Džin Vajlder (Gene Wilder), američki filmski glumac, komičar.
|
|
1936. -
|
U Moskvi je uhapšeno, osuđeno na tajnom suđenju i potom pogubljeno osam visokih sovjetskih vojnih rukovodilaca, uključujući maršala Mihaila Tuhačevskog. To je bio početak masovne čistke u vojnom vrhu tadašnjeg SSSR-a.
|
|
1939. -
|
Rodjen je Džeki Stjuart (Jackie Stewart), vozač Formule I, višestruki pobednik trka.
|
|
1949. -
|
Pogubljen je Koči Džodže (Koci Džodže), albanski revolucionar, jedan od osnivača Komunističke partije Albanije i ministar unutrašnjih poslova od 1946. Džodže je na montiranom, staljinističkom procesu optužen da je jugoslovenski špijun.
|
|
1955. -
|
Na automobilskoj trci "24 sata Le Mana" poginulo je 80 i povređeno više od 100 ljudi posle sudara tri automobila koji su uleteli u gledalište.
|
|
1959. -
|
Prvi put je prikazan hoverkraft, vozilo koje se kreće po suvom i po vodi, na vazdušnom jastuku.
|
|
1963. -
|
Vijetnamski budistički kaluđer Kvang Duk (Ljuang Duc)spalio se u Sajgonu (Ho Ši Min), u znak protesta protiv tretmana kojem je vlada Južnog Vijetnama podvrgla budiste.
|
|
1970. -
|
Umro je ruski državnik Aleksandar Fjodorovič Kerenski,član, a potom predsednik Privremene vlade posle Februarske revolucije 1917. u Rusiji. Zbačen je s vlasti u Oktobarskoj revoluciji 1917. Emigrirao je 1918. u Francusku, a od 1940. živeo je u SAD.
|
|
1970. -
|
Poslednji američki vojnik napustio je vazduhoplovnu bazu "Vilus" u Libiji, na zahtev pukovnika Moamera el Gadafija (Muammar, Gaddafi), koji je 1. septembra 1969. oborio kralja Idriza I.
|
|
1970. -
|
Posle jednonedeljnih okršaja u Jordanu, kralj Husein ipalestinski gerilci potpisali su sporazum o primirju.
|
|
1979. -
|
Umro je američki filmski glumac Džon Vejn (John Wayne),zvezda vestern filmova ("Poštanska kočija", "Alamo", "Rio Bravo").
|
|
1979. -
|
Umro je Džon Vejn (John Wayne), čuveni holivudski glumac vesterna.
|
|
1981. -
|
U zemljotresu u jugoistočnoj iranskoj provinciji Kermanpoginulo je najmanje 1.500 ljudi.
|
|
1984. -
|
Umro je italijanski političar Enriko Berlinguer (Enrico),generalni sekretar Komunističke partije Italije (1972-84). Protagonist "evrokomunizma" i strategije "istorijskog kompromisa", bio je 12 godina na čelu najveće komunističke partije u zapadnoj Evropi. Oslobodio je KP Italije od sovjetskog uticaja, ali i pored velike popularnosti nije uspeo dovesti komuniste na vlast u Italiji.
|
|
1990. -
|
Umro je srpski istoričar Vasa Čubrilović, učesnik atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanada 1914. u Sarajevu, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Posle Drugog svetskog rata bio je direktor Balkanološkog instituta i ministar u vladi Jugoslavije. Autor je oko 70 istorijskih knjiga i studija.
|
|
1999. -
|
Početak razmeštanja mirovnih snaga na Kosovu doveo je dovelike napetosti kada je ruski bataljon neočekivano prešao iz BiH na teritoriju SRJ tokom prepodneva i uveče prispeo na Kosovo kao prva jedinica iz sastava međunarodnih snaga. Rusi su potom zaposeli aerodrom Slatina kod Prištine.
|
|
2000. -
|
Policija UN na Kosovu saopštila je da je tokom godinudana, koliko su međunarodne snage stacionirane na Kosovu, ubijeno više od 500 ljudi, među kojima najviše Srba.
|
|
2001. -
|
SR Jugoslavija je postala član Banke za međunarodna poravnanja u Bazelu. Na skupštini banke izvršena je i podela akcija, zlata i deviznih sredstava bivše SFRJ koje su u toj banci bile pohranjene.
|
|
2001. -
|
U američkom federalnom zatvoru u Indijani pogubljen je Timoti Makvej. Makvej je osuđen na smrtnu kaznu zbog bombaškog napada na federalnu zgradu u Oklahoma sitiju u aprilu 1995, kada je poginulo 168 ljudi.
|
|
2003. -
|
U eksploziji bombe koju je aktivirao bombaš samoubica, naotvorenoj pijaci u centralnoj jerusalemskoj ulici Džafa, poginulo je 17, a povređeno 100 osoba. Odgovornost za taj napad preuzeo je teroristički pokret Hamas.
|
|
2004. -
|
Specijalna komisija vlade Republike Srpske priznala je daje u Srebrenici učinjen zločin nad hiljadama Muslimana 1995. godine.
|
