|
814. -
|
Umro je Karlo I Veliki, franački kralj od 768.irimsko-nemački car od 800, kada ga je krunisao papa Lav III. Znatno je proširio kraljevstvo i postao gospodar gotovo cele zapadne i srednje Evrope. Uveo je sistem kraljevskih vazala kojima je dodeljivao nasledne posede (feude) i tako stvorio vladajuću klasu velikih zemljoposednika.
|
|
1547. -
|
Umro je engleski kralj Henri VIII (Henry), koji je nakondolaska na presto 1509. proširio vlast na Vels, Škotsku i Irsku i izgradnjom jake flote postavio temelj budućoj pomorskoj sili. Ženio se šest puta, a nakon sukoba s papom, koji je odbio da poništi njegov prvi brak, oduzeo je papi vlast nad crkvom u Engleskoj, proglasio 1534. sebe vrhovnim crkvenim poglavarom i utemeljio anglikansku crkvu.
|
|
1573. -
|
Počela je velika hrvatsko-slovenska seljačka pobunapod vođstvom Matije Gupca. Pobuna je u krvi ugušena 9. februara, a njen vođa je zarobljen i nakon nekoliko dana je umro od posledica svirepog mučenja.
|
|
1596. -
|
Umro je engleski gusar i admiral Frensis Drejk (Francis Drake) prvi Englez koji je oplovio svet (1577-80). Gusarskim napadima na španske brodove doprineo je engleskom osvajanju kolonija, posebno u severnoj Americi, a imao je i značajnu ulogu u pobedi britanske ratne mornarice 1588. nad španskom "Nepobedivom armadom" u bici u Lamanšu. Preneo je 1586. krompir u Evropu iz Amerike.
|
|
1689. -
|
Engleski parlament objavio je abdikaciju kralja Džejmsa II(James). Poslednji vladar iz dinastije Stjuart (Stuart) bio je prisiljen na napusti presto zbog njegovih pokušaja da vrati katolicizam u Englesku.
|
|
1812. -
|
Rođen je srpski državnik Ilija Garašanin, jedan od vođaustavobranitelja i višegodišnji ministar unutrašnjih poslova u ustavobraniteljskim vladama. Tvorac je srpskog spoljnopolitičkog i nacionalnog programa "Načertanije" (1844), koji je bio temelj srpske spoljne politike sve do Prvog svetskog rata. Smatra se prvim velikim srpskim političarem 19. veka.
|
|
1846. -
|
Na balu u Beču prvi put je izveden "Srpski kvadril", delokoje je Johan Štraus mlađi (Johann Strauss) komponovao po nalogu kneza Miloša Obrenovića.
|
|
1857. -
|
Rođen je srpski političar i publicista Stojan Protić,jedan od osnivača Radikalne stranke, prvi premijer Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (1918). Izdavao je i uređivao časopis "Delo" i list "Ođek". Pisac je odgovora na austro-ugarski ultimatum Srbiji 1914.
|
|
1871. -
|
Francuska "Vlada narodne odbrane", koja je formirana uParizu nakon što je svrgnut Napoleon III i proklamovana republika, prihvatila je kapitulaciju u ratu s Pruskom, u kojem je francuska vojska teško poražena.
|
|
1878. -
|
U Nju Hevnu u SAD je puštena u rad prva telefonskacentrala, dve godine nakon što je Aleksander Grejem Bel (Alexander Graham Bell) patentirao telefon.
|
|
1887. -
|
Rođen je poljski pijanista Artur Rubinštajn.
|
|
1935. -
|
Island je postao prva zemlja u kojoj je legalizovanabortus.
|
|
1939. -
|
Umro je irski pesnik i dramski pisac Vilijam Batler Jejts(William Butler Yeats), najznačajnija ličnost irskog nacionalnog preporoda, jedan od osnivača i upravnik narodnog pozorišta (Teatar Ebi). Njegova delatnost nadahnula je procvat irske nacionalne drame, a učestvovao je i u javnom političkom životu i bio senator od 1922. do 1928. Dobio je Nobelovu nagradu za književnost 1923.ortus.
|
|
1986. -
|
U eksploziji američkog vasionskog šatla "Čelendžer", 72sekunde posle lansiranja iz Kejp Kaneverala, poginulo je svih sedam astronauta.
|
|
1994. -
|
Tri italijanska novinara ubijena su u Mostaru, a u Zenici jejedan Britanac ubijen, a dvojica teško ranjeni. Britanci su bili službenici agencije za dostavljanje humanitarne pomoći u Bosni.
|
|
1995. -
|
U najkrvavijem sukobu od početka nasilja islamskihektremista u Egiptu, poginulo je 14 ekstremista, dvoje policajaca i dvojica prolaznika koji su se našli u unakrsnoj vatri.
|
|
1998. -
|
U Indiji je osuđeno na smrt svih 26 optuženih zaučešće u zaveri i ubistvu bivšeg premijera Radživa Gandija (Rajiv Gandhi).
|
|
2001. -
|
U Zagrebu je umro hrvatski književnik Ranko Marinković.Dobitnik je mnogih književnih nagrada a njegova dela, poput romana "Kiklop" i "Glorija", uz stvaralaštvo Miroslava Krleže svrstavaju se u najveća dostignuća hrvatske književnosti.
|
|
2002. -
|
U Stokholmu je u 95. godini umrla švedska književnica Astrid Lindgren, tvorac Pipi Duge Čarape. Napisala je više od 100 dela, a njene knjige prodate su u više od 100 miliona primeraka.
|
|
2002. -
|
U Beogradu je održana prva sednica Međudržavne komisijeza utvrđivanje granica i pripremu ugovora o državnoj granici između SR Jugoslavije i Hrvatske.
|
|
2003. -
|
U Beogradu je preminuo Miloš Milutinović, jedan odnajboljih jugoslovenskih fudbalera svih vremena.
|
|
2003. -
|
Na opštim izborima u Izraelu pobedila je desničarska partija Likud, čiji je lider izraelski premijer Ariel Šaron.
|
|
2004. -
|
Predsednik britanske medijske korporacije Bi-Bi-Sija (BBC)Gevin Dejvis podneo je ostavku, a kompanija se izvinila zbog propusta u izveštavnju o naoružanju Iraka pred rat u toj zemlji. Dva dana kasnije otkaz je dao i novinar BBC Endru Giligan, autor spornih tekstova u kojima se optužuje britanska vlada da je preuveličala opasnost od iračkog naouržanja.
|
|
2005. -
|
General Vojske SCG u penziji Vladimir Lazarević dobrovoljno se predao Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za zločine na Kosovu.
|
