Broj 1073, 6. oktobar 2006.
| “KAO DA SU ANĐELI SIŠLI SA NEBA” |
| |
Mokranjčevi dani u Otavi
 Srbija je tokom 19. i 20. veka iznedrila mnogo izvanrednih kompozitora
pravoslavne i svetovne muzike, ali najveća čast i najveća hvala svakako
pripada kompozitoru i dirigentu, Stevanu Stojanoviću Mokranjcu. Mokranjčevi
dani, u slavu ovog velikog kompozitora, svakog septembra se održavaju u
njegovom rodnom Negotinu. Ove jubilarne godine, međutim, Mokranjčevi dani su
na neki način preneti i u Kanadu, u Otavu, zahvaljujući Ambasadi i
Ministarstvu za kulturu Republike Srbije u čijoj izvanrednoj organizaciji i
pod čijim pokroviteljstvom je hor "Kir Stefan Srbin" crkve Sv. Save iz Toronta,
održao dva koncerta predstavljajući srpsko muzičko stvaralaštvo i kulturno
nasleđe najznačajnijim ličnostima kanadskog javnog života.
Podne u Parlamentu Kanade
Prvi koncert je održan u holu Konfederacije, najznačajnijem ceremonijalnom
delu Parlamenta. Među grandioznim gotskim kamenim svodovima hola, u izvanredno
akustičnom prostoru, po prvi put u istoriji čula se iskonska, monumentalna,
snažna, duboka i topla srpska pravoslavna muzika. Na kraju koncerta hor "Kir
Stefan Srbin" je izveo potpuri iz Rukoveti zasnovanih na narodnom melosu, koje
su vrhunac Mokranjčevog svetovnog muzičkog stvaralaštva.
 Pozdravljajući prisutne, g-đa Slobodanka Kojadinović, Otpravnik Ambasade
Republike Srbije u Otavi je naglasila:
"Koncert hora ‘Kir Stefan Srbin’ iz Toronta u Parlamentu Ka-nade velika je
čast za srpsku kulturu. Članovi hora su kanadski građani srpskog porekla odani
očuvanju preko hiljadu godina dugog srpskog kulturnog nasleđa.
Slaveći 150-tu godišnji-cu rođenja slavnog kompozitora Stevana St. Mokranjca
želimo da sa prijateljskim kanadskim građanima podelimo dragocena dostignuća
našeg stvaralaštva i po-speši-mo kulturnu razmenu.
Srbija je danas moderna, demokratska država, lider ekonomskog napretka u
zemljama Jugoisto-čne Evro-pe, multikulturalna i tolerantna, zemlja koja štiti
interese svojih građana i svoj suverenitet i ide putem ka ostvarenju najboljih
standarda razvijenih demokratskih država poput Kanade. Srbiji je potrebna
podrška Kanade i otvorena je za saradnju na svim poljima od obrazovanja,
pravde, trgovine do javne bezbednosti.
Preko dve stotine hiljada kanadskih građana su srpskog porekla u ovoj velikoj
i divnoj zemlji. Njihova i naša , zajednička želja je da sarađujemo i
razvijamo još bliže prijateljske odnose.
Živela Kanada!
Živela Srbija!"
"Za srpsku kulturu i sve građane u zemlji i rasejanju praznik ovakve vrste je
retkost. Entuzijasti poput di-rigenta Jasmine Vučurović, soprana Bojane Rajić,
bas-baritona Milana Dimitrijevića, tenora oca Ljuba Rajića i instrumentaliste
Zorana Joksimovića kao i svih članova hora, najbolji su ambasadori naše
kulture i stvaranja pozitivne slike o Srbiji"- dodala je S.Kojadinović.
G-đa Kojadinović je takođe izrazila veliko zadovoljstvo što koncertu
prisustvuje i g-din Peter Milliken, spiker Predstavničkog doma Parlamenta
Kanade. U svom obraćanju g. Milliken je pozdravio predstavnike srpske kulture,
prisutne političare i goste, dok je obraćajući se horu, izjavio da je koncert
bio zadovoljstvo za sve one koji vole horsku muziku.
Veče u Chateau Laurier-u
Istog dana u hotelu Chateau Laurier pred zvanicama iz Senata, Vlade Kanade,
stranih ambasada, predstavnicima ruske, ukrajinske, grčke, libanske i srpske
pravoslavne crkve, članovima srpske dijaspore iz Toronta, Montreala i Otave,
hor je izveo dela Mokranjca, Hristića, Milojevića i drugih srpskih kompozitora.
 Pred prepunim gledalištem u Adam sali pod dirigentskom palicom g-đe Jasmine
Vučurović, koncertu su prisustvovali ambasadori Azerbejdžana, Belorusije,
Egipta, Slovenije, Bosne i Hercegovine, kao i Ministri sa-vetnici iz Ambasada
Sjedinjenih Američkih Država, Ruske Federacije, Mađarske, Rumunije, Ukrajine,
Bugarske, Grčke, Libana, Češke i Slovačke.
Komentara koji su upućeni Ambasadi Republike Srbije povodom koncerta hora "Kir
Stefan Srbin" iz Toronta, samo potvrđuju veliki uspeh i lep prijem koji je hor
imao povodom ovog gostovanja:
 "Bez daha sam pratio koncert. Ovo je izuzetan kulturni događaj. Sve čestitke!",
g. Jim Abbott, na slici desno, Senator i Parlamentarni Sekretar Ministru kulture Kanade
"Božanska atmosfera i vrhunske solo tačke"" - Pierre Guimond, direktor odseka
za Centralnu Evropu i zemlje Balkana Ministartsva inostranih poslova Kanade
"Kao da su anđeli sišli sa neba" - g-đa Kelly Holden, Prvi sekretar Ambasade
Sjedinjenih Američkih Država
"Ovo je izuzetan muzički i kulturni događaj. Moja supruga je pevala u horu i
uživao sam u a-capella kompozicijama i divnim glasovima hora Kir Stefan Srbin"
- David Pratt- bivši Ministar vojske Kanade.
"Hvala na ovako uzvišenom koncertu" - Feranca Benai, Ministar Savetnik u
Ambasadi Mađarske u Otavi.
"Sve čestitke horu na odabranom programu i predstavljanju srpske
hiljadugodišnje kulture i duge muzičke tradicije" - Sergei Petrov, Ministar
Savetnik u Ambasadi Rusije u Otavi.
"Sve čestitke dirigentu, Jasmini Vučurović" - Brian Flora, Ministar Savetnik
Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u Otavi.
 "Vrhunski nastup, predivna atmosfera" - Mahmud El Said, Ambasador Egipta.
Najveće je zadovoljstvo predstaviti zemlju svog porekla na ovakav način jer je
to samo potvrda da hor "Kir Stefan Srbin" crkve Sv. Save ostvaruje svoju
misiju širenja srpske kulture u ovom delu sveta u kome srpsko muzičko
stvaralaštvo nije dovoljno poznato. Veličanstvenom uspehu koncerata u Otavi je
bitno doprinela posebna saradnja između Ambasade Republike Srbije i hora “Kir
Stefan Srbin”, savršena organizacija i uzuzetno razumevanje i angažovanje kako
g-đe Kojadinović, tako i ostalih članova ambasade.
Rukovođen nadahnutošću svog dirigenta magistra g-đe Jasmine Vučurović, hor se
raduje novim projektima, kao što su pri-prema Hristićevog Opela, snimanje
prvog CD-a i moguća turneja po Zapadnoj Evropi u toku sledećeg leta.
“Posle ovako uspešnih koncerta meni lično je najveće zadovoljstvo kada novi
članovi zakucaju na naša vrata i požele da se srpsko muzičko stvaralaštvo čuje
još iz više grla nego do sada”, izjavila je Nada Dimitrijević
Ukoliko želite da budete član hora "Kir Stefan Srbin" možete se javiti Nada
Dimitrijević, sekretaru hora na tel:
416-512-8219 ili e-mail
nada.dimitrijevic@rogers.com |
| |
| D.N. |
|
| |
| “Neurovizija” u Torontu |
| |
U Opera Hausu u subotu 30 septembra održan je
koncert Ramba Amadeusa i Mutant Dance Band-a.
Predgrupa na koncertu bila je grupa “Elementz” iz Toronta u čijem sastavu su
Nebojša Stojković, Nebojša Višnjić, Vlado Kostović i Fote Vasilevski koji su
izvanrednom svirkom zagrejali publiku. Ono što je posebno interesantno je da
je po prvi put jedan naš bend iz Toronta nastupio kao predgrupa sa svojim
autorskim pesmama što je pravo osveženje, tako da verujemo da će se za njih
tek čuti.
 Nakon
njih imali smo priliku da gledamo originalne snimke sa Euvrovizija koje su se
održavale niz godina unazad, što je bilo veoma interesantno i nesvakidašnje za
jedan koncert. S druge strane, sve u duhu “Neurovizije” kako je najavljen ceo
ovaj spektakl.
Pred oko 500 ljubitelja njegove muzike, Rambo je u prepoznatljivom stilu,
preko 2 sata svirao, na početku pesme iz svog novog repertoara da bi završio
sa opšte poznatim hitovima. U sve to bili su umiksovani vicevi i opaske samo
njemu svojstvene. Tehnički dobro odsvirano i muški odrađeno.
Ko voli Ramba i njegov stil muzike napustio je koncert, sasvim sigurno,
zadovoljan .
Sve u svemu, stari dobri Rambo fazon. |
| |
| I.Đ. |
|
| |
| Projekat “Skajlon milenijum” |
| |
Kada putnik namernik stigne na Nijagarine
vodopade uzbudi ga snaga prirode koja valja ogromnu vodu, a čija para zaklanja
sunce. Tom daru prirode priklonio se ogromni betonski toranj sa čijeg vrha tek
može da se vidi celo područje Nijagarinih vodopada. Kako se Skajlon toranj
nalazi na samo dve stotine metara od kanadske obale, sa njega se dobro vide i
američki Nijagarini slapovi, koji se noću obasjavaju sa raznobojnim svetlima.
Kada je u ovaj ambijent uklopljen odnedavno i spomenik Nikole Tesle, onda je
postalo svakom putniku jasno da je ovo parče planete srpska zemlja.
 Da je turistički simbol Kanade zaista srpski uverili smo se prilikom ulaska,
jer nas je na vratima sačekao mladić koji se predstavio kao Marko Mrmak, rođak
po majčinoj liniji gospodina Đorđa Jerića, vlasnika Skajlon tornja. U
restoranu na drugom spratu crveni nijagarsku ribu poslužila nam je konobarica
Mirjana poreklom iz Surčina.
- Skajlon toranj sam kupio za 10 miliona dolara pre osam godina. Ima tri lifta
koji stižu na vrh za 57 sekundi i razvoze goste na vidikovac, u restoran i u
salu za ručavanje koja se okreće i pruža mogućnost da kada je vedro nebo
vidite okolinu u SAD i Kanadi na čak 129 kilometara - rekao mi je gospodin
Đorđe Jerić dok smo ručali i gledali Nijagaru.
Ljubica i Đorđe Jerić, vlasnici legendarnog Skajlon tornja na Nijagarninim
vodopadima, danas su najuspešniji naši ljudi u Kanadi. Jerići su sa troje dece
danas i faktički prvi ljudi Nijagare, jer upravo je njima država Kanada
ponudila da ovo svetsko čudo prirode pretvore u Nacionalni i turistički park.
OSVAJANjE KANADE
Prošlo je pet stotina godina od kako je Đovani Kaboto, kasnije Džon Kabot,
moreplovac stupio nogom na severno tlo Amerike, istražio ga i nazvao Kanada. U
ovoj zemlji do početka devedesetih bilo je stotinak hiljada Srba, Crnogoraca i
Jugoslovena. Danas ovu zemlju snega i leda osvajaju mladi Srbi. Njih 30.000
ušlo je u Kanadu za samo sedam poslednjih godina.
Istorija kaže da je prva grupa od 49 srpskih useljenika stigla u Kvebek 1885.
godine. Do 1918. godine u Kanadu je stiglo 1.258 Srba. Samo u Torontu, između
balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, bilo je preko 200 Srba, uglavnom
samaca. Okupljali bi se u kafani "Beograd" i kockali.
U to vreme, od 1911. godine, Mihailo Pupin je bio počasni konzul Kraljevine
Srbije za SAD i Kanadu. Godine 1917. pukovnik Pribićević je došao u Kanadu da
organizuje tranzitne logore za dobrovoljce koji su iz SAD i Kanade regrutovani
za Solunski front. U Kanadu je došao i kapetan Antun Seferović, američki Srbin
crnogorskog porekla, koji je kasnije postao generalni konzul Kraljevine Srbije
u Montrealu. To je sve govorilo da se srpska kolonija naglo razvijala.
Popis iz 1921. beleži u Kanadi 18.050 "jugoslovenskih" lica. Srbi su se
nastanjivali, uglavnom, u provinciji Ontario. Godine 1928. samo u Torontu je
bilo oko 1.000 Srba. Do 1939. godine u Kanadu se uselilo 33.503, a vratilo u
Jugoslaviju 9.070 lica. Posle Drugog svetskog rata, u ovu zemlju se uselilo
preko 110 hiljada ljudi, uglavnom iz političkih razloga i a potom i novih
emigranata, iz SFRJ. Srba je bilo oko 80.000.
Od 1990. godine useljavanje Srba u Kanadu dobija na značaju zbog promene u
useljeničkom zakonodavstvu 1993. godine, kada su uvedeni dodatni kriterijumi
koji stimulišu useljavanje stručnih i kvalifikovanih ljudi. Kanadi je godišnje
potrebno 220.000 doseljenika. Od 1994. godini, SR Jugoslavija je među deset
najvećih snabdevača stručne radne snage za kanadsko tržište.
Đorđev otac Pane Jerić je potomcima postavio temelje srpskog bogastva u Kanadi.
Prema mišljenju mnogih Srba najbogatiji Srbin u Kanadi je građevinski
preduzimač Zoran Anđelković iz Toronta, ali on za razliku od Đorđa Jerića ne
želi javno da govori o svojim poslovima i svojim dolarima. Na listi uspešnih
nalaze se još i Neđo Krajišnik iz Kičinera, zatim Milan Kašić iz Toronta i
naravno braća Karić.
KTITORI SA NIJAGARE
Prve pare je još pre šezdeset godina počeo da pravi slavonski doseljenik Pane
Jerić, otac gospodina Đorđa Jerića.
- Moj otac Pane je došao u Kanadu 1912. godine iz slavonskog sela Gorica kod
Nove Gradiške. Kada se doselio u Nijagaru imao je samo 17 godina. Zaposlio se
kao fizički radnik na železnici, u kojoj je penzionisan 45 godina kasnije kao
direktor izgradnje pruga u Kanadi. Nijagara je tada bila malo selo na obali
reke, pa je otac, inače vrlo talentovan za biznis, počeo od ušteđevine da
kupuje placeve. Kada je probijen auto-put otac je pored njega sagradio kabine
za prenoćište i boravak tokom vikenda, za putnike i prve turiste. Bilo je to
1941. godine. I moj prvi posao sa 13 godina je bio upravo izdavanje tih kabina,
kojima je otac dao ime Holidej Inn - seća se Đorđe Jerić.
Kao sin jedinac, Pana Jerića i Kate Mrmak, nekadašnje devojke iz Slavonije,
koja je preminula kada je njihov sin imao samo osam godina, Đorđe Jerić je
uporedo radio i školovao se. U Nijagari je završio osnovnu školu i gimanziju,
a potom 1953. godine i studije komercijale i finansija. Po osećanju za rad i
biznis ličio je na oca, pa je i nastavio njegov pionirski posao.
 Jerići iz Nijagare,
desno, su veliki donatori Srpske pravoslavne crkve. Nijagara je
grad od 75.000 stanovnika i 15 miliona turista, koji makar prođu pored Skajlon
tornja i slikaju se pored njega. I pored toga Nijagara je srpsko mesto, jer u
njemu se nalazi ne samo srpska crkva već i desetak hotela, čiji su vlasnici
Srbi.
- Kada smo mi krajem rata počeli sa izgradnjom hotela u Nijagari je živelo
samo 2.000 Srba. Danas nas ima preko 5.000. Već šezdeset godina mi Srbi imamo
crkvu Sveti Đorđe, kojoj smo nedavno darivali zvono vredno 40.000 dolara -
rekla mi je ljubazna i lepa gospođa Ljubica Jerić.
Prvi plac za motel Jerići su platili 100.000 kanadskih dolara, a drugi za
hotel 300.000 dolara. U međuvremenu podignut je i hotel Piramida, kao i peti
hotel sa 65 soba, koji je prodat za 750.000 dolara. Tada su Jerići pored
filmske kompanije Imaks bili jedini vlasnici placeva na obali Nijagare. Danas
ova zemlja vredi najmanje 5 miliona kanadskih dolara. I nije za prodaju.
- Rođen sam u Nijagari pre 70 godina. Srpski sam učio u crkvi, koju je osnovao
i podigao moj otac Pane. Prvi paroh je bio prota Stojisavljević. U toj crkvi
smo se 1963. godine venčali moja komšinica Ljubica i ja. Ona je bila iz
raskolničke, a ja iz federalne srpske crkve, pa je naš brak izazvao buru među
Srbima u Nijagari, a i u čitavoj Kanadi. Nas dvoje smo zajedno rasli i zajedno
starili. Početkom šezdesetih bili smo jedine neženje u srpskoj koloniji, pa
smo bili upućeni jedno na drugo. Ljubica je poreklom iz porodice Božinić, koja
je takođe dugo u biznisu. Njen otac je otvorio prvi bilijar klub u Kanadi, baš
ovde na Nijagarinim vodopadima - priča uz osmeh Đorđe Jerić dok njegova
supruga veselo klima glavom.
POSAO 21. VEKA
Jerići su u međuvremenu izrodili troje dece, ćerku Katarinu i sinove Đorđa i
Aleksandra, kojima su poverili vođenje svojim poslova. Kanađani su srećni što
imaju Srbe i posebno porodicu Jerić. To mi je gospodin Đorđe rekao sa ponosom,
jer je njemu lično to svojevremeno rekao jedan od guvernera Ontarija. Jerići
su kao uspešni poslovni ljudi postali deo poslovne istorije Kanade. Njihova
imena se nalaze u knjigama "Ko je ko u Kanadi" i "Etnička Kanada". A sam Đorđe
Jerić je 1989. godine proglašen za Poslovnog čoveka godine u Ontariju. To je
verovatno i bio razlog da mu država Kanada ukaže poverenje da Jerići i dalje
sami bri-nu o budućnosti Nijagare i Nijagarinih vodo-pada.
- Država Kanada mi je proletos poverila da kao najuspešniji biznismen u
turizmu izgradim Turistički centar Nijagara i faktički postanem vlasnik
čitavog kompleksa na kanadskoj strani vodopada. Taj projekat nosi naziv
Skajlon milenijum i treba da bude završen za četiri godine. Ukloniću staru
železničku prugu i neke manje objekte i na obali sagraditi još tri hotela.
Ovaj posao je vredan 50 miliona kanadskih dolara - otkrio mi je svoju poslovnu
tajnu Đorđe Jerić na kraju našeg razgovora.
|
| |
| Marko Lopušina |
|
| |
| "Od Rastka do Rastka" |
| |
U utorak 3. oktobra, u knjižari Srbika,
svečano su otvoreni dani srpske Kulture u Torontu, promocijom knjige "Od
Rastka do Rastka" dr. Radovana Baturana. O danima koji sljede u mjesecu
oktobru i o značaju kulture govorio je generalni konzul Srbije, gsp. Zoran
Pavlović.
Knjiga koja je predstavljena objedinjava dva projekta koja je uradio ovaj
istaknuti književnik u proteklih 10 godina. Prvi je studija Srpsko Metafizičko
Pjesništvo, a drugi Atologija tog pjesništva; "Od Ra-tska do Ratska" koju je
pisac sačinio prema saznanjima do kojih je došao tokom predhodnog pisanja
studija. Obe teme odobrilo je Naučno vjeće Instituta za književnost i
umjetnost iz Beograda, gdje je književnik radio kao naučni saradnik.
 Metafizički izbor srpskog pjesništva profesor je omeđio sa poezijom prvog
RASTKA (Nemanjića), Svetog Save, srednjovjekovnog srpskog pisca vizantijskog
stila i drugog RASTKA (Petrovića) poznatijeg samo kao Rastko, modernog srpskog
pisca avangardističkog stila. Mozaična struktura i antologičarska namjera
knjige, predstavlja duhovnu biografiju srpskog naroda kroz vrjeme, pogotovo
kroz ona vremena kada je narod preživljavao u pjesmi, u njenom poetskom
identitetu, i ona vremena kada je pjesma preživljavala rađajući se iz bića i
duha narodnog.
Kompleksni antologičarski zahvat Radomira Baturana sažet u antologiji je
uspjeo pokušaj da se pjesničkim i duhovnim tkivom povežu dvije, vremenski i
prostorno udaljenje a sudbinski mnogostruko povezane, ličnosti srpske
tradicije i lirike, Rastko Nemanjić i Rastko Petrović. On odlazi korak dalje
stvarajući mozaični prostor autentičnog duha ovaploćenog u srpskoj
metafizičkoj lirici, a ona je najsveubohatniji dodir sa svijetom i
najintergralnije pro-žimanje sa univerzumom i pjesničkim odgovorom na vječna
pitanja.
To je knjiga koja nas svrstava tamo gdje nam je i mjesto, u istinske i drevne
evropske nacije. Ona je integralni dio prosvećene svjetske kulturne i
umetničke baštine.
U ovu antologiju nije uključeno srpsko crkveno i srpsko narodno pjesništvo. To
su zasebni korpusi koji imaju specifične metodologije nastajanja, specifične
poetike, posebne tendecije, drugačije estetske principe, a posebno drugačije
književne vrjednosti, dimenzije značenja i funkcije od umjetničke poezije.
Takvo pjesnistvo zaslužuje zasebno proučavanje i studije.
Treba istaći i ovom prilikom, koju je i apostrofirao profesor Baturan u ovoj
antologiji, a to je vizantijski posticaj u srpskoj književnosti, jer je to
posve drugačiji korpus književnih tekstova, nastajao po posve drugačijim
uzorima od latinskog i na drugom pismu i jeziku.
Književnik Baturan je ovu antologiju, podjelio u 3 sfere, u desetovjekovnom
srpskom metafizičkom pjesništvu na: "Staro srpsko pjesništvo", "Od starog ka
modernom", i "Moderno srpsko pjesništvo".
U predstavljanju ove divne srpske knjige još su učestvovali najbolji đaci iz
Srpske škole Dr. Baturana, Nikol Marković, Vladimir Lazarević, a na gitari ih
je pratio Jermenac Goren Markarijan.
Knjigu su izdale beogradska izdavačka kuća Dereta i izdavačka kuća NEA
PUBLISHING iz Toronta. |
| |
| Slobodan Rundo |
|
| |
|
Znate li šta se dešava u zajednici ovih dana?
Pročitajte
 |
