|
1721. -
|
Nakon uspešno okončanog rata sa Švedskom, Rusija je postala nova sila na Baltiku, a Petar Veliki proglašen je carem cele Rusije.
|
|
1773. -
|
Kralj Tonga poklonio je engleskom istraživaču Džejmsu Kuku gorostasnu kornjaču, koja je u Londonu živela do 1966.
|
|
1797. -
|
Francuz Andre Žak Garnerin prvi je upotrebio padobran, skočivši iz balona nad Parizom sa visine od 680 metara.
|
|
1811. -
|
Rođen je mađarski kompozitor Franc List, legendarni pijanistički virtuoz koji je izgradio modernu klavirsku tehniku i dao klaviru snagu orkestra. Bio je vrstan muzički pedagog. (20 mađarskih rapsodija, "Godine hodočašća", "Ljubavni snovi", "Mazepa").
|
|
1844. -
|
Rođena je francuska glumica Anrijeta Rozina Bernar (Henriette Rosine Bernard), poznata kao Sara Bernar (Sarah Bernhardt), koja je obeležila pozorišnu epohu kao najveća tragetkinja svog doba. Bila je izuzetno popularna i savremenici su je nazivali "božanska Sara". Igrala je u pozorištu, a kasnije i u nemim filmovima. Umrla je 1915. u Parizu.
|
|
1873. -
|
Da bi onemogućio Francuze da se udruže sa nemačkim neprijateljima, nemački car Vilhelm I, na inicijativu kancelara Bizmarka pridružio se savezu Rusije i Austrije ("Savez triju careva").
|
|
1883. -
|
U Njujorku je izvođenjem opere "Faust" francuskog kompozitora Šarla Gunoa otvorena operska kuća "Metropoliten".
|
|
1887. -
|
Uredu za patente u Njujorku Nikola Tesla prijavio je šest pronalazaka, među kojima i višefaznu naizmeničnu struju. Izume je 1888. otkupila firma "Vestinghaus" i njihovu primenu prikazala na svetskoj izložbi u Čikagu 1893.
|
|
1906. -
|
Umro je francuski slikar Pol Sezan, čije delo nije prihvaćeno od savremenika, ali je izvršilo ogroman uticaj na likovno stvralaštvo 20. veka. Modifikujući impresionizam stvorio je novi likovni izraz koji je bio inspiracija fovizma, kubizma i apstraktne umetnosti ("Kupačice", "Kartaši", "Plave vaze").
|
|
1912. -
|
Treća srpska armija generala Božidara Jankovića potukla je u Prvom balkanskom ratu turske snage i oslobodila Prištinu.
|
|
1913. -
|
Rođen je vijetnamski car Bao Daj, poslednji monarh Vijetnama. Na presto je došao 1926, a abdicirao je 1945, kada je stvorena Demokratska Republika Vijetnam. Francuzi su ga vratili na presto 1949. da upravlja oblastima pod francuskom okupacijom, a 1955. je emigrirao u Francusku, gde je 1997. umro.
|
|
1927. -
|
Umro je srpski pisac Borisav Stanković, jedan od začetnika moderne srpske proze. Prikazujući život rodnog Vranja s kraja 19. veka, dao je i psihološku analizu ličnosti, unoseći prvi put u srpsku literaturu erotiku i senzualnost ("Iz starog jevanđelja", "Stari dani", "Koštana", "Nečista krv", "Pod okupacijom").
|
|
1943. -
|
Rodjena je Katrin Denev (Catherine Deneuve), poznata francuska filmska glumica.
|
|
1947. -
|
Počeo je rat između Indije i Pakistana oko Kašmira, nakon što je kašmirski maharadža Hari Sing odbio da se priključi jednoj od dve zemlje kada je podeljen indijski podkontinent. Rat je početkom 1949. okončan posredstvom UN, a Kašmir je ostao podeljen.
|
|
1960. -
|
Kasijus Klej (Cassius Clay), američki profesionalni bokser, kasnije poznat pod imemon Mohamed Ali, boksovao je svoj prvi profesionalni meč u Luisvilu (Louisville) u Kentakiju, SAD.
|
|
1962. -
|
Nelson Mandela (Mandella), borac za crnačka građanska prava u Južnoj Africi, izveden je na sud pod optužbom za veleizdaju.
|
|
1962. -
|
Predsednik SAD Džon Ficdžerald Kenedi izdao je naređenje američkoj ratnoj mornarici i avijaciji da blokiraju Kubu zbog postavljanja sovjetskih nuklearnih raketa u toj zemlji. Kubanska kriza, koja je dovela svet na ivicu atomskog rata, okončana je mesec dana kasnije sporazumom sovjetskog lidera Nikite Hruščova i Kenedija o povlačenju nuklearnog naoružanja i deblokadi Kube.
|
|
1964. -
|
Slovenački gimnastičar Miroslav Cerar osvojio je zlatnu medalju na Olimpijadi u Tokiju. To je bila prva zlatna medalja za SFR Jugoslaviju na olimpijskim takmičenjima.
|
|
1964. -
|
Francuski književnik Žan
|
|
1973. -
|
Umro je španski violončelista katalonskog porekla Pablo Kazals, jedan od najvećih instrumentalista 20. veka. Kao protivnik Frankovog režima, od 1938. je živeo van domovine i stekao veliku popularnost nastupajući širom sveta.
|
|
1987. -
|
Primerak retke edicije Gutenbergove biblije prodat je u aukcijskoj kući "Kristi" u Njujorku za rekordnih 5.39 miliona dolara.
|
|
1991. -
|
Predsedništvo SFR Jugoslavije u nepotpunom sastavu (Srbija, Vojvodina, Kosovo i Crna Gora) odbacilo je predlog Evropske zajednice da se jugoslovenska federacija rekonstituiše u asocijaciju suverenih država. Ta odluka je doprinela produbljavanju jugoslovenske krize i definitivnom raspadu zemlje.
|
|
1992. -
|
Na putu Priboj-Rudo pripadnici nepoznate paravojne formacije kidnapovali su iz autobusa 16 Muslimana, stanovnika pograničnog sela Sjeverin (na granici Srbije i Bosne) i odveli ih u nepoznatom pravcu, a potom likvidirali.
|
|
2000. -
|
Posmrtni ostaci jednog od najvećih srpskih pesnika Jovana Dučića preneti su 57 godina nakon njegove smrti iz američkog mesta Libertvil i sahranjeni u rodnom gradu Trebinju u Republici Srpskoj. Sahrani je prisustvovao i novoizabrani predsednik SR Jugoslavije Vojislav Koštunica. Koštunica je potom posetio Sarajevo, što je bila prva poseta predsednika SRJ jednoj od bivših jugoslovenskih republika.
|
|
2002. -
|
U 87. godini umrla je Džeraldina Nagi-Aponi, bivša albanska kraljica. Ona se 1938. godine udala za Kralja Zogua, muslimanskog vođu, koji se deset godina ranije sam proglasio monarhom. Oni su Albaniju napustili u aprilu 1939. godine, zajedno sa sinom Lekom, koji je bio beba, kada je Italija izvršila invaziju.
|
