|
1307. -
|
Umro je engleski kralj Eduard I (Edward) na putu prema Škotskoj, gde je krenuo da uguši ustanak.
|
|
1572. -
|
Umro je Sigismund II August, poslednji poljski kralj izdinastije Jageloviča. Tokom njegove vladavine (od 1548) stvorena je unija Poljske, Litvanije i Zapadne Prusije (Lublinska unija 1569). Proglasio je 1572. opštu slobodu veroispovesti.
|
|
1585. -
|
Pod pritiskom katoličke "Svete lige" francuski kralj Anri III (Henry) izdao je Nemurski edikt protiv hugenota.
|
|
1752. -
|
Rođen je Žozef Mari Žakar (Joseph Marie Jacljuard),francuski pronalazač, izumitelj razboja za tkanje (1801).
|
|
1807. -
|
U Tilzitu je potpisan mirovni ugovor kojim je završen rat Francuske i Rusije, učesnice u koaliciji protiv Napoleona. Ugovor, koji je ostao na snazi do Napoleonove invazije na Rusiju 1812, podrazumevao je i savezništvo, a Napoleon se, pored ostalog, obavezao da neće progoniti Crnogorce zbog njihove borbe protiv Francuske.
|
|
1815. -
|
Savezničke snage (Šesta koalicija protiv Napoleona) ušle su u Pariz nakon abdikacije Napoleona Bonaparte.
|
|
1816. -
|
Umro je irski dramski pisac i političar Ričard Šeridan(Richard Sheridan), autor popularnih komedija "Škola skandala" i "Kritičar". Kao član britanskog parlamenta (1780-1812) proslavio se kao politički govornik.
|
|
1854. -
|
Umro je nemački fizičar Georg Simon Om (Ohm). Po njemuje dobila ime jedinica za merenje eletričnog otpora u međunarodnom sistemu mera (om).
|
|
1860. -
|
Rodio se austrijski kompozitor Gustav Mahler, poslednji od velikih bečkih simfoničara. Umro je 18 maja 1909.
|
|
1860. -
|
Rođen je austrijski kompozitor i dirigent Gustav Maler(Mahler), autor devet čuvenih simfonija i ciklusa pesama. Bio je direktor Bečke opere (1897-1907) koja je pod njegovom upravom doživela zlatno doba.
|
|
1887. -
|
Rođen je francuski slikar i grafičar rusko-jevrejskog porekla Mark Šagal (Marc Shagall). Veći deo života proveo je u Parizu, ali se inspirisao ruskim folklorom i uspomenama iz detinjstva. Ilustrovao je Gogoljeve "Mrtve duše" i Bibliju i oslikao parisku Operu, sinagogu u Jerusalimu, zgradu UN u Njujorku i uradio vitraže u katedrali u Mecu.
|
|
1890. -
|
The electric chair was used for the first time in the United States
|
|
1893. -
|
U Zagrebu je rođen hrvatski pisac Miroslav Krleža, jednaod najznačajnijih ličnosti u kulturno-književnim zbivanjima 20. veka na jugoslovenskom prostoru. Od 1950. bio je na čelu Jugoslovenskog leksikografskog zavoda i glavni i odgovorni urednik Enciklopedije Jugoslavije. Njegov obimni književni opus obuhvata poeziju, romane, pripovetke, drame, eseje ("Hrvatski bog Mars", "Povratak Filipa Latinovića", "Gospoda Glembajevi", "U agoniji").
|
|
1898. -
|
SAD su anektirale Havajska ostrva.
|
|
1901. -
|
Vittorio de Sica, Italian film director
|
|
1911. -
|
Rođen je italijanski kompozitor Đan Karlo Menoti (Gian Carlo Menotti), poznat po operama sa temama iz savremenog života, za koje je sam pisao libreta ("Konzul", "Medijum", "Amelija na balu"). Osnovao je muzički festival u Spoletu.
|
|
1922. -
|
Pierre Cardin, French fashion designer
|
|
1930. -
|
Umro je engleski pisac Artur Konan Dojl (Arthur Conan Doyle), lekar po zanimanju. Oprobao se u različitim književnim žanrovima, ali je svetsku popularnost stekao pričama o detektivu Šerloku Holmsu (Sherlock Holmes).
|
|
1937. -
|
Sukobom japanskih i kineskih trupa kod mosta Marko Poloblizu Pekinga počeo je japansko-kineski rat.
|
|
1940. -
|
Ringo Starr, Beatles drummer
|
|
1941. -
|
Bill Oddie, Comedian and bird watcher
|
|
1941. -
|
U Srbiji je počeo ustanak protiv nemačke okupacije, podvođstvom komunista.
|
|
1941. -
|
United States armed forces arrived in Iceland
|
|
1941. -
|
Michael Howard, Conservative cabinet minister
|
|
1971. -
|
The US Apollo 15 spacecraft returned from its lunar landing mission
|
|
1978. -
|
Nakon sticanja nezavisnosti od Velike Britanije proglašena je država Solomonski Otoci.
|
|
1985. -
|
Robert Mugabe became the first President of the newly named Zimbabwe
|
|
1986. -
|
The South African banning order on Winnie Mandella was lifted
|
|
1991. -
|
Usvojena je Brionska deklaracija o mirnom rešenju jugoslovenske krize, kojom se vlada SFR Jugoslavije obavezala da će povući saveznu vojsku (JNA) iz Slovenije, a slovenačke vlasti na demobilizaciju slovenačkih trupa. Odluke Slovenije i Hrvatske o nezavisnosti suspendovane su na tri meseca. Prihvaćeno je da u Sloveniju i Hrvatsku dođu posmatrači EZ.
|
|
1994. -
|
U Jemenu je okončan dvomesečni građanski rat ulaskomtrupa Severnog Jemena u glavni grad Južnog Jemena Aden.
|
|
1995. -
|
U Beogradu je otvorena prva podzemna železnička stanica.
|
|
2000. -
|
U Beogradu je umro jugoslovenski kompozitor i muzikolog Nikola Hercigonja. Njegova muzika inspirisana je nacionalnom istorijom i folklorom (scenski oratorijum "Gorski venac", simfonijski ples "Linđo", ciklusi pesama za glas i orkestar, muzika za film).
|
|
2000. -
|
Ceo tiraž knjige "Hari Poter i vatreni pehar", četvrti nastavak avantura dečaka mađioničara, rasprodat je u pretplati, pre nego što je izašao iz štampe.
|
|
2001. -
|
Nakon četiri dana pregovora SAD su predale japanskim vlastima narednika Timotija Vudlenda, osumnjičenog za silovanje mlade Japanke na ostrvu Okinava, čime je razrešen diplomatski spor između dve zemlje. Vudlend je kasnije osuđen na 32 meseca zatvora. Slučaj je izazvao revolt kod žitelja ovog japanskog ostrva, na kojem su 1995. godine tri američka vojnika silovala 12-godišnju devojčicu.
|
|
2003. -
|
Odlukom visokog predstavnika međunarodne zajednice u BiH Pedi Ešdauna zamrznuti su bankovni računi 14 osoba u BiH, među kojima su i članovi porodice haškog optuženika Radovana Karadžića.
|
|
2005. -
|
U seriji eksplozija u podžemnoj železnici i gradskom autobusu u Londonu život je izgubilo 56 lica, a preko 700 je povređeno. Odgovornost za napade preuzela je islamistička grupa Al Kaida za Evropu.
|
