Primeri
rada, pozrtvovanja, uspesnog poslovanja, profesionalizma..
Dusan
Mrkic odlikovan kraljicinim ordenom
Posle
Savete Milojevic, socijalnog radnika iz Toronta, evo i clana srpske
zajednice Otave, Dusana Mrkica, koji je odlikovan komemorativnom zlatnom
medaljom u ime kraljice Elizabete II a povodom njenog "zlatnog
jubileja", -- obelezavanja 50. godisnjice njene vladavine. Odlikovan
je za “zapazen doprinos Kanadi, njenom drustvu i Kanadjanima”.
I odmah da se razumemo:
Mrkic je neobicna osoba! Poznajem ga od samog pocetka seste decenije
proslog veka a tek ovih dana saznam da mu je srpsko prvo ime Dusan!
On je do sada napisao gomilu knjizevnih dela kao i sijaset tekstova
uglavnom politicke ili istorijske tematike a uspeo je da sve to objavi
pod imenom D. Mrkic ili D., Dan Mrkich ali se Dusan nigde ne pominje!
Jedini Mrkicev tekst, a imam ih veliki broj, koji je bio potpisan
imenom Dusan Mrkic bio je kratak osvrt na smrt prijatelja Boze
Matijevica (1932.-1996.). Siguran sam bio da je Dusan tu pretstavljao
stamparsku gresku!
Ovaj dugogodisnji rebus
odgonetnem ovih dana a navodim ga kao samo jednog od detalja Dusanove interesantne, neobicne ili kompleksne prirode,
skromne osobe koja je do sada, u intelektualnom miru, mnogo dobrog ucinila
za srpsku zajednicu kanadsko-srpske dijaspore.
Kada su politicki nepodobni
napustali Jugoslaviju ilegalnim bekstvom preko granice, od Drugog svetskog
rata pa do polovine sezdesetih godina proslog veka, i Dusan je bio medju
njima. On je 1959. godine stigao u Kanadu kao izbeglica posle begstva
iz Juge i kraceg boravka u Austriji.
Po dolasku u Kanadu,
zapocinje studije na MacMaster univerzitetu u Hamiltonu, Ontario pa
ih onda nastavlja na univerzitetu Otave gde i diplomira na fakultetu
za englesku knjizevnost. Kao da je osecao ili znao da ce njegovo interesovanje
i ljubav za knjizevnost ostati sa njim celog svog zivota: on je autor
nekoliko knjizevnih dela!
Po zavrsetku skolovanja
zaposljava se u Otavi kod kanadske federalne vlade gde radi vec 35 godina:
zadnjih 21 godinu radi u Ministarstvu inostranih poslova i medjunarodne trgovine. Momentalno je clan biroa istog ministarstva
za kanadsko-americke odnose. Tvrdi da on nije kriv za danasnje lose
stanje u tim odnosima!
Uporedo sa toliko godina
rada, rada i posla koji je Dusan voleo i voli, on provodi sate i dane
svog slobodnog vremena aktivno se baveci svojom dubokom, sveobuhvatnom
i duhovnom ljubavlju-knjizevnoscu. Koliko je je ovaj deo njegovog zivota
njemu znacio, bice lakse razumeti i shvatiti kada se predje preko liste
knjizevnih dela koje je on napisao, a neka preveo sa srpskog na engleski,
pa onda stampao.
Vecinu ovih dela on
pise na engleskom jeziku mada se sluzi i sa srpskim. Na srpskom je napisao
nekih stotinak clanaka koje sada misli da objavi u formi knjige: "O
Krajini i o Bijeloj Krajini", posebno o njegovom rodnom kraju Kordunu
i celoj Krajini. Rodjen je u mestu Budacka Rijeka, 1939. godine. Isto
tako, na srpskom jeziku on je stampao price nazvane Nasledje (1990.).
Inace, vec nekoliko godina intenzivno radi na prikupljanju i objavljivanju
gradje o Nikoli Tesli. Do sada, objavio je masu clanaka i na srpskom
i na engleskom o zivotu i radu Nikole Tesle do te mere, da se sada on
moze slobodno okarakterisati kao jedan od najboljih poznavalaca Tesline
zaostavstine i njegovog doprinosa americkoj nauci, a i ugledu srpske
dijaspore.
Na engleskom jeziku,
on je do sada stampao nekoliko dela proze i poezije. Vec trece godine
po dolasku u Kanadu, 1962. godine, Mrkic stampa na engleskom autobiografsku
pricu/roman/zapis West of the Sun od preko 200 stranica gde opisuje
njegovo napustanje rodnog kraja i odlazak na Zapad, zapadno od sunca.
Slede roman Redemption (1989.) i Kosovo-The Songs of
the Serbs (1989.). Kosovo je epska pesma sastavljena
ili konstruisana povezivanjem nekoliko srpskih narodnih pesama na temu
Kosovske bitke. Mrkic je izostavio neke od orginalnih stihova a tu i
tamo, pridodao je neke od njegovih stihova prilagodjenim duhu i formi
narodnih pesama. I tako je ispunio 250 stranica podeljenih u sest ciklusa:
The Building of Skadar, Serbian Kings and Tsars, The Battle of Kosovo,
The Outlanjs, Resurrection.
Zatim,
stampao je dramu No Morning Can Restore What We Have Forfeited (1991.)
i zbirku pesama The White Spectre and Other Poems (1991). 1995. godine
stampa Passingers to Points North dok 1999. godine stampa trecu verziju
svoga najozbiljnijeg knjizevnog poduhvata, prevoda na engleski jezik
Njegosevog Gorskog Vijenca--Mountain Laurel. Zadnjih dana, stampa biografiju
americkog glumca Dzejms Dina - Summer Was Only Beginning (2002.) dok
momentalno zavrsava knjigu o Nikoli Tesli: Nikola Tesla: The European
Years.
KOMEMORATIVNA
MEDALjA
Zapitan da odgovori
na nekoliko pitanja, on rado pristade na to.
Kao sluzbenik Ministarstva
inostranih poslova Kanade, da li ste dolazili u dodir sa srpskim diplomatama?
Kakve utiske su oni ostavili na vas?
Dolazio sam u dodir
sa jugoslovenskim i srpskim diplomatama u Otavi, i ministrima koji su
dolazili u posjete, i prije i poslije sloma socijalizma i Jugoslavije.
Sest godina sam radio u istocno-evropskom birou. Bio sam domacin Kanadske
olimpijske kuce za vreme zimskih Olimpijskih igara u Sarajevu, 1984.
godine. Srpski i slovenacki -narocito slovenacki- diplomati su mi dolazili
kuci, a i ja sam bio njihov gost. Moji utisci su upravo to-moji. Ne
bih ih izrazavao za javnost, ni sad, a ni kasnije, kad odem u penziju.
Sta bi posavetovali
srpsku zajednicu u Kanadi: kako se bolje organizovati, sta raditi...?
Ono sto su vec neki
iz Ministarstva i prije savjetovali izvjesnim predstavnicima srpskih
organizacija u Kanadi, sa kojima su se, necesto, sretali: da osnuju
Srpski kongres organizacija, po ugledu na Poljski ili Ukrajinski kongres,
pa da neko govori, bez osporavanja, u ime sire srpske dijaspore, i da
kanadski drzavni predstavnici mogu primiti nekog, ili otici nekom na
savjet, za vreme medjunarodne krize koja se tice srpskih zemalja. Tako
nesto, medjutim, nije bilo moguce u proslosti, a vjerojatno, nije ni
danas. Dijaspora je samo nalicje matice.
Kako se u Otavi
gleda na Srbiju i Crnu Goru?
Stvari se popravljaju,
u korak sa demokratskim i kulturnim promjenama u Beogradu. Mislim da
ce to biti malo duzi proces.
Da li bi mladima
preporucili da se zaposljavaju kod federalne vlade i njenim institucijama?
Naravno. To su, najvecim
dijelom, interesantni poslovi, sa sirokim mogucnostima za sticanje karijere,
kao i licnog intelektualnog razvitka. Kanada se suocava sa velikim promjenama
u ovom novom vijeku; skolovani i vredni Srbi, trebali bi sudjelovati
u vecem broju u administraciji i politickom zivotu svoje "nove"
zemlje. To bi se pozitivno odrazilo i na unutrasnji zivot same dijaspore,
kao i na odnose sa "starom" zemljom, i njenim predstavnicima
ovdje.
Cime ce te se baviti
kada se penzionisete?
Knjizevnoscu, kao i
do sad.
Ostaje nam samo jos
da Dusanu, D., D., Dan., Mrkicu pozelimo jos mnogo produktivnih godina
za dobro kanadsko drustva i srpske zajednice u njemu! Srecno!
Pavle Pavlovic
