Na teritoriji opštine Bačka Topola, nakon Ade, Kanjiže, Sente i Malog Idjoša, mapirano je više od 140 arheoloških lokaliteta.
Sprovedene su dve veće kampanje naučnih istraživanja o ostacima nekadašnjeg života, a očekuje se da će broj nalaza biti i veći.
Projekat "Arheološka mapa severa Bačke", koji sprovodi Medjuopštinski zavod za zaštitu spomenika kulture u Subotici, počeo je 2017. godine po ideji da se, po uzoru na sličan u Banatu, sistematizuju arheološki lokaliteti u Bačkoj, prenosi portal Magločistač.
"Površinsku prospekciju smo započeli na teritoriji Bajše i Panonije, kada je mapirano 90 lokaliteta. Krajem prošle godine smo za oko mesec dana pronašli još oko 50 lokaliteta u delu Bačke Topole, kao i u severnom delu sa naseljima Zobnatica, Karadjordjevo, Tomislavci, Bački Sokolac, Stara Moravica, Pačir i Krivaja", rekla je za Magločistač Neda Mirković Marić, rukovoditeljka projekta iz Medjopštinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture Subotice.
Po njenoj oceni, ima mnogo nalazišta iz vremena Antike, odnosno iz Sarmatskog perioda, iz Srednjevekovnog perioda, kao i nalazišta iz Praistorije i Bronzanog doba koje se nalazi iza Zobnatičke ergele.
Po rečima arheološkinje Nede Mirković Marić, ideja projekta je da se napravi arheološka mapa severne Bačke koja će uključiti Suboticu, Kanjižu, Sentu, Adu, Bačku Toplu i Mali Idjoš.
Dodala je da će se mapa koristiti i za prostorne planove i za izradu druge planske dokumentacije jer, kada u startu postoji informacija ima li arheologije na nekoj lokaciji gde se planira gradnja, to smanjuje troškove izvodjača radova.
Mapa lokaliteta biće predata opštini i ući će u sva buduća planska dokumenta, a svaka buduća gradnja na prostoru na kome ima arheologije, biće uslovljena arheološkim istraživanjima, najavila je Mirković Marić.
"Po Zakonu o kulturnom nasleđu, prethodna zaštita arheološkog lokaliteta je trajna. Dakle, dokle god mi ne istražimo lokalitet do kraja, bilo kakva gradnja na tom mestu je zabranjena", istakla je Mirković Marić.
Rekla je da se istraživanjem mogu detektovati ostaci naselja, groblja i crkve.
"Poenta je da fizički prolazimo po obalama postojećih i nekadašnjih vodotokova i da zatim beležimo postojanje pronadjenog arheološkog materijala koji čine ostaci grnčarije, životinjskih kostiju, gradjevinskog materijala - nekad je to opeka, nekad ljudske kosti", objasnila je sagovrnica.
Potom se uz pomoć GPS-a mapiraju granice na osnovu nadjenih tačaka lokaliteta, čijim spajanjem se dobija zona arheološkog nalazišta.
